پوکه معدنی چیست؟
عزیزانی که بعضی از بحث ها در زمینه ساخت و ساز را شنیده باشند ؛ حتما واژه پوکه معدنی را شنیده اند که شاید با معنی آن آشنایی نداشته باشند . در این نوشته توضیحاتی در مورد پوکه ارائه می کنیم تا کمی با آن آشنا شوید .

پوکه معدنی گونه ای از انواع سنگ های آتش فشانی است . در هنگام فوران مواد مذاب این مواد بر روی سطح زمین جاری می شوند. این مواد مذاب بعد از مدت زمانی سرد و سخت شده و ساکن می شوند . با گذشت زمان این مواد مذاب تبدیل به پوکه می شود .
روی پوکه سوراخ سوراخ است . به این شکل درآمدن پوکه به خاطر این است که زمانی که مواد مذاب سرد می شود گاز داغ به صورت حباب حباب از آن خارج می شود . این خروج گاز باعث ایجاد سوراخ در سطح این سنگ آتشفشانی می شود .
ویژگی های پوکه معدنی
پوکه دارای چند ویژگی است که سبب می شود در صنعت ساختمان سازی و کشاورزی مورد استقبال قرار گیرد در ادامه برخی از ویژگی های منحصر بفرد پوکه معدنی قروه را مورد بررسی قرار می دهیم . اما در میان این ویژگی ها دو مورد آنها از همه مهمتر است . اولی وزن پایین آن ، که آن را برای استفاده در ساختمان سازی به بهترین گزینه در میان مصالح با کاربری مشابه تبدیل می کند . وزن پوکه ششصد تا هشتصد کیلو گرم در هر متر مکعب است . دومین ویژگی درجه سختی بالای پوکه است که به آن مقاومت بالایی در برابر ضربه و فشارهای مختلف داده است .
ویژگی های پوکه :
- سبک وزن بودن نسبت به مصالح ساختمانی مشابه
- درجه سختی بالا نسبت به مصالح دیگر
- ضد حشره بودن که در نوع خود بی نظیر است
- ضد باکتری بودن که در هیچ مصالح دیگری دیده نمی شود
- عایق دما بودن
- عایق صدا بودن
- عمر مفید بیش از ۱۰۰ سال که عدد قابل توجهی است
کاربرد پوکه
یکی از کاربردهای عمده پوکه استفاده از آن در ساختمان سازی به خصوص سبک سازی است است . در ساخت ساختمان برای اینکه وزن ساختمان را به اندازه ممکن پایین بیاوریم از پوکه استفاده می شود . در توضیح بیشتر باید گفت : در ساختمان سازی بعد از اینکه اسکلت تمام شد و دیوارهای داخلی کار شد ، نوبت به شیب بندی و کف پوشی می رسد که بهترین نوع مصالحی که می توان برای این موارد استفاده کرد استفاده از پوکه معدنی است .

شیب بندی : در ساخت مکان هایی مانند حیاط خانه و یا مهمتر سطح پشت بام برای اینکه آب باران و به طور کلی آب به سمت خروجی تعیین شده جاری شود ؛ باید کف بام را قبل از سنگ فرش شیب بندی کرد تا از تجمع آب در بالای سقف جلوگیری شود . بدین صورت که برای تعیین میزان شیب ابتدا باید روی سطح کلم بندی شود . سپس بین کلم ها پوکه معدنی ریخته و صاف و یک دست هم سطح شود . بعد این مرحله روی پوکه را با ملات می پوشانند . شیب بندی حیاط نیز بدین صورت انجام می شود.
کفپوشی : بعد از اتمام سفت کاری در ساختمان باید کف اتاق ها و دیگر قسمت های داخلی نیز کامل و یک دست و هم سطح شده و به اصطلاح سنگ فرش یا ملات ریزی یا سرامیک شود. برای اینکه ارتفاع کف ها بالا بیاید و با یکدیگر هماهنگ شود باید روی کف پوکه ریخته و بعد روی آن را با ملات سیمان یا هر نوع مصالحی که مد نظر است پوشاند .
از پوکه معدنی در ساخت انواع بلوک های سیمانی سبک با اندازه های مختلف نیز استفاده می شود . این بلوک ها در ساخت دیوار های داخلی و خارجی استفاده می شوند . البته نوعی از بلوک های سیمانی برای استفاده در سقف نیز تولید می شود . مورد دیگر استفاده از پوکه ساخت بتن سبک است .که استفاده از بتن سبک امروزه بسیار مورد توجه و استقبال قرار گرفته است .
کاربردهای پوکه به استفاده در ساختمان سازی محدود نمی شود . در زیر به دیگر کاربرد های آن اشاره می کنیم .
کاربردهای پوکه معدنی
- استفاده در ساختمان سازی ( شیب بندی – کف پوشی – ساخت بلوک سیمانی و بتن سبک )
- استفاده از پوکه در کشاورزی و پرورش گل ( پوکه را با خاک مخلوط می کنند تا خاک حاصلخیز تر شود و گوگرد موجود در پوکه به مرور جذب شود )
- استفاده در تصویه خانه های آب ( به عنوان جاذب مواد آلوده و به صورت یک فیلتر عالی عمل می کند )
- استفاده در نساجی ( برای سنگ شور کردن پارچه از پوکه استفاده می شود )
- در آکواریوم برای ایجاد نمای طبیعی و همچنین محلی برای رشد باکتری های مفید در آب از این سنگ معدنی استفاده می شود .
- استفاده بهداشتی ( سنگ پا نوعی پوکه است که از آن برای زدودن پوست مرده کف پا و کمک به کنترل قند خون و ایجاد آرامش روانی استفاده می شود )
انواع پوکه معدنی
پوکه معدنی انواع مختلفی دارد ( انواع مختلف پوکه معدنی را از نظر اندازه و وزن مورد سنجش قرار می دهند ) که در هنگام استخراج به وسیله سرن و به صورت تمام دستگاه از یکدیگر جدا می شود . انواع پوکه معدنی دارای کاربردهای مختلفی هستند . بدین منظور که مثلا یک نوع برای شیب بندی استفاده می شود و نوعی دیگر برای ساخت بتن مصرف می شود .
انواع پوکه معدنی
- پوکه معدنی بادامی
- پوکه آبنما
- پوکه فندقی
- پوکه معدنی نخودی
- پوکه ماسه ای
- پوکه عدسی
محل استخراج پوکه
پوکه معدنی از مکان هایی استخراج می شود که قبلا آتش فشان بوده اند و امروزه به صورت غیر فعال و خاموش در آمده اند . یکی از مناطقی که عمده پوکه معدنی کشور از آنجا تامین می شود ؛ شهرستان قروه واقع در استان کردستان است . این شهرستان دارای بیش از بیست معدن فعال در زمینه استخراج پوکه معدنی است .
پوکه معدنی قروه از شهرت خاصی در بین ایرانیان برخوردار است . دلیل این موضوع نیز کیفیت بالای آن است . سنجش کیفیت پوکه برای ساختمان سازی بر اساس دو معیاری است که در ابتدای این نوشته به آن اشاره شد . دو ویژگی که تهیه آن را محبوب کرده یکی وزن سبک آن و دیگری نیز درجه سختی بالای آن است .
البته سبکی پوکه بیشتر مورد توجه است . سبکی این سنگ معدنی به صورتی است که اگر تکه ای از آن را داخل آب بیندازیم ، روی آب شناور می ماند که نشان دهنده سبک بودن آن می باشد .
قیمت پوکه معدنی نیز بر اساس همین ویژگی ها تعیین می شود . پوکه بر اساس وزن در درجه بندی قیمتی قرار می گیرد . هرچه سبکتر باشد یعنی کیفیت آن بهتر است که در این صورت قیمت آن نیز نسبت به پوکه های سنگینتر ، گرانتر خواهد بود و از کیفیت بالاتری برخوردار است .